Testy IQ

Testy IQ

Często słyszymy w telewizji i czytamy w gazetach o tym, że jakiś znany człowiek chwali się publicznie swoim ilorazem inteligencji. W ostatnim dziesięcioleciu testy IQ stały się bardzo popularne, można znaleźć je w internecie i czasopismach popularnonaukowych, często zdarza się też, że psychologowie szkolni dają je do rozwiązywania uczniom. Należy zastanowić się jednak, co tak naprawdę mierzą testy inteligencji, jaka jest ich historia i czy rzeczywiście iloraz inteligencji jest aż tak ważny w życiu.

Pierwsze testy IQ powstawały już w XIX wieku, ale nie mierzyły one inteligencji sensu stricto, ale jedynie wiedzę. Najstarszy test inteligencji z prawdziwego zdarzenia został opracowany przez francuskiego psychologa dziecięcego Alfreda Bineta, przy pomocy jego przyjaciela Teodora Simona – znanego lekarze. Obaj naukowcy stworzyli w 1905 roku zestaw testów mających za zadanie zmierzyć inteligencję dzieci. Po wykonaniu przez dziecko kilkunastu zadań dopasowanych do wieku lekarz mógł stwierdzić, czy mały pacjent prawidłowo rozwija się intelektualnie.

Kilka lat później William Stern zainteresował się testami IQ Bineta i postanowił je udoskonalić. Opracował zestaw zadań mający na celu oszacowanie tzw. wieku umysłowego badanego dziecka. Porównując wiek umysłowy do rzeczywistego wieku można było w prosty sposób oszacować, czy dziecko jest rozwinięte intelektualnie ponad normę, albo czy ma opóźnienie w rozwoju. William Stern wprowadził do świata nauki nowy wzór: (wiek umysłowy / wiek życia) * 100. Wynik jest nazywany ilorazem inteligencji, po angielsku intelligence quotient, stąd skrót „IQ”.

Testy IQ

Testy na inteligencję Bineta i Sterna były świetne do badania IQ dzieci, ale miały jedną znaczącą wadę – nie nadawały się do testowania inteligencji osób dorosłych. Amerykański psycholog David Weschler w latach trzydziestych wprowadził nowatorski sposób mierzenia inteligencji. Zauważył on, że rozkład IQ w społeczeństwie przypomina krzywą Guassa. Wyznaczył więc przeciętny wynik, osiągany przez najwięcej badanych ludzi jako 100 IQ. Wszystkie odstępstwa od normy w obie strony występują tym rzadziej, im bardziej są skrajne, dlatego zarówno geniuszy jak i osób upośledzonych umysłowo jest w społeczeństwie niewielu. Testy Weschlera mają na celu dokładnie mierzyć zdolności dedukcyjne oraz pamięć badanych osób.